karate.gr:  08 - Περιεχόμενα Τεχνικής

ΤΑΜΕΣΙΒΑΡΙ:

Η ΤΕΧΝΗ ΣΤΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ ΣΠΑΣΙΜΑΤΩΝ

Πέτρες, τούβλα, σιδερένιες ράβδοι, σανίδες, παγοκολώνες, γυάλινα μπουκάλια, όλα έχουν κάτι κοινό: Μπορούν να σπάσουν από ανθρώπινο χέρι.

Είναι φανταστικό να βλέπεις άτομα να συντρίβουν πέτρες με γυμνό χέρι.

Τούβλα; έχουμε δει αθλητές μαχητικών τεχνών να μετατρέπουν τούβλα σε σκόνη με ένα χτύπημα. Αν μιλάμε για τσιμεντένιες πλάκες, αυτές σπάνε σε κομματάκια με τον ίδιο τρόπο με τον οποίο σπάει το τούβλο.

Πέτρες; Υπάρχει πλήθος αθλητών μαχητικών τεχνών που έχουν φωτογραφηθεί, ενώ θρυμματίζουν μεγάλες, στρογγυλές πέτρες σε πετραδάκια.

Γυαλί; Δε φαίνεται να υπάρχει πρόβλημα για έναν καλά γυμνασμένο αθλητή να κόψει το λαιμό ενός μπουκαλιού.

Τσιμέντο; Γνωρίζουμε έναν Αμερικανό αθλητή που μπορεί να σπάσει 16 πλάκες τσιμέντου μ' ένα χτύπημα σούτο. Μπορεί να το κάνει οποιαδήποτε στιγμή και δεν τον νοιάζει τίποτα.

Σίδερο; Υπάρχει κάποιος που συνηθίζει να σπάει χερούλια αντλιών από χυτοσίδηρο. Τα κομμάτια τους πέφτουν με γδούπο στο πάτωμα.

Παρακολουθείστε κάμποσες επιδείξεις και θα δείτε πολλές τέτοιες περιπτώσεις. Πολλοί είναι εκείνοι οι αθλητές που σπάνε τα παραπάνω αντικείμενα κι αρκετοί οι αρχάριοι που αφήνουν καλές εντυπώσεις σ’ αυτό το θέμα. Πώς γίνεται αυτό;

Έχει αποδειχθεί, ότι το ανθρώπινο οστό είναι ισχυρότερο απ' ότι φανταζόμαστε. Σύμφωνα με  έρευνες που δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό "Scientific Αmericαn" το κόκαλο είναι περίπου 40 φορές ισχυρότερο από το τσιμέντο. Φαίνεται, πως είναι μια αξιοθαύμαστη ουσία που ενισχύεται από πλέγμα ινών, οι οποίες το κάνουν ελαφρό, δυνατό κι ελαστικό. Τα οστέινα μέρη του χεριού ή του ποδιού μπορούν ανάλογα να συντρίψουν η να σπάσουν την πέτρα, το τούβλο, το τσιμέντο.

Δυσκολία παρουσιάζει η ψυχολογία των σπασιμάτων. Ο άνθρωπος σε τέτοιες στιγμές νοιώθει το αντικείμενο τόσο σκληρό και το χέρι του, φθαρτή σάρκα, τόσο μαλακό κι εύθραυστο. Πρέπει να κάνει βίωμά του τη σκέψη, ότι μπορεί να χτυπήσει και να σπάσει το αντικείμενο (οποιαδήποτε αμφιβολία της στιγμής μπορεί να προκαλέσει κάποιο δισταγμό υπαίτιο τελικά για τον πόνο και τον τραυματισμό που προκαλεί η προσπάθεια στον αθλητή). Στο μυαλό έρχονται εικόνες νοσοκομείου, συγκολλήσεις οστών και άλλα παρόμοια, μόλις όμως "δει" με τη φαντασία του πως σπάει το τούβλο, αυτό είναι. Το μόνο που απομένει είναι το χτύπημα, που θα ρίξει σε κομματάκια το αντικείμενο. Κοιτάζει ψηλά και προσπαθεί να μη γελάσει απ' τη χαρά του. Το 'ξερε απ' την αρχή ότι θα τα κατάφερνε.

Πέρα απ' το γεγονός, ότι τα οστά είναι κατά πολλούς και διάφορους τρόπους ισχυρότερα από το τσιμέντο, ακόμη και το σίδερο, τα αντικείμενα δεν σπάνε από μόνα τους. Πρέπει να χτυπηθούν με ταχύτητα και, σε πολλές περιπτώσεις, με ακρίβεια στο συγκεκριμένο σημείο.

Ο Που Γκιλ Γκβων έχει γράψει αρκετά βιβλία σχετικά με τα σπασίματα κι είναι ιδιαίτερα γνωστός για την πείρα του στο θέμα. Σύμφωνα, λοιπόν, με τον Γκβων, η ταχύτητα, η ακρίβεια κι η αυτοσυγκέντρωση στο στόχο είναι τα σημεία - κλειδιά στον τομέα αυτό. Οι τρεις αυτοί συντελεστές είναι σταθεροί είτε σπάει κανείς τούβλα στο ντότζο είτε κεφάλια στο δρόμο.

"Στις τεχνικές των σπασιμάτων η εφαρμογή της ακρίβειας είναι το πρώτο σημείο-κλειδί. Ο σκοπός πρέπει να είναι σαφής", λέει. "Το να ξέρει κανείς που θα χτυπήσει το στόχο έχει την ίδια αξία με το να ξέρει το πώς. Για παράδειγμα, οι σανίδες σπάνε πολύ ευκολότερα, όταν δεν χτυπιούνται στη μέση, αλλά στο μέσο της άκρης τους. Με αυτό τον τρόπο το χτύπημα σπάει την άκρη της σανίδας έτσι ώστε να σπάσει η σανίδα σ' όλο της το μήκος.

Ο Γκβων θεωρεί την ακρίβεια που απαιτείται για το σπάσιμο του αντικειμένου όμοια με την ακρίβεια που απαιτείται για το χτύπημα του αντιπάλου σε ζωτικό σημείο".

"Η ταχύτητα είναι άλλο σημείο-κλειδί", συνεχίζει. "Εάν δεν έχουμε ταχύτητα, δεν μπορούμε να σπάσουμε τίποτα". Σε γενικές γραμμές, ακόμη κι οι αρχάριοι με την ανάπτυξη της κατάλληλης ταχύτητας μπορούν να σπάσουν μια πλάκα τσιμέντου ή δύο σανίδες. Αλλά το σπάσιμο πολλών σανίδων ή τούβλων προϋποθέτει σαφώς μεγαλύτερη ταχύτητα και φυσικά μακροχρόνια εξάσκηση.” Άσχετα από το πόσο δυνατά χτυπάς το αντικείμενο, δεν θα πάθει τίποτε αν μετακινηθεί από τη γροθιά σου", λέει ο Γκβων. . "Εάν όμως χτυπήσεις με μεγαλύτερη ταχύτητα από κείνη που απαιτείται για να ξεφύγει ο στόχος από τη θέση του, αναμφίβολα θα σπάσει.

Η ταχύτητα είναι εξίσου σημαντική στους αγώνες, σύμφωνα με τον Γκβων. "Στους ελεύθερους αγώνες, εάν απλώς αγγίξεις αργά τον αντίπαλο, δεν θα έχεις το ποθητό αποτέλεσμα.”

Ένας καλός τρόπος για να αναπτύξεις ταχύτητα είναι να εξασκείσαι με τη βοήθεια ενός κλαδιού δέντρου. Τα κλαδιά των νεαρών, πράσινων δέντρων λυγίζουν και τα φύλλα τους παραμένουν στα κλαδιά, αν το χτύπημα είναι αργό. Αντίθετα, αν η ταχύτητα είναι μεγάλη, τα φύλλα πέφτουν".

Ήδη δείξαμε, πως η ακρίβεια είναι απαραίτητη για καλή στόχευση και η ταχύτητα χρήσιμη για σπασίματα από σανίδες μέχρι πλευρά. Ο τρίτος συντελεστής επιτυχούς σπασίματος είναι η αυτοσυγκέντρωση και κρίνεται σημαντικότερος των προηγούμενων δύο.

"Πρέπει να υπάρχουν ταχύτητα και ισχύς στα χτυπήματά σου, χωρίς, όμως, αυτοσυγκέντρωση δεν θα υπάρξουν καλή εστίαση και διείσδυση. Εάν το μυαλό κινείται σ' άλλους χώρους, η αυτοσυγκέντρωση πλανάται κι εικόνες τραυματικών γεγονότων προβάλλονται στη φαντασία σου. Το μυαλό δεν μπορεί να συγκεντρωθεί στον στόχο".

Η αυτοσυγκέντρωση είναι σε τελική ανάλυση δύσκολη υπόθεση, όταν εκτελείς σπασίματα μπροστά σε ακροατήριο. Σε τέτοιες περιπτώσεις, είναι συχνά δύσκολο να πάψεις να ακούς τους ψιθύρους του ακροατηρίου ή το θόρυβο που έρχεται από το δρόμο.

Το θέμα που τίθεται τώρα είναι ποιά υλικά παρουσιάζουν μεγαλύτερες ανοχές στα σπασίματα και επομένως ποιά σπασίματα θεωρούνται πιο δύσκολα.

Σύμφωνα με τον Γκβων, "όλα τα υλικά παρουσιάζουν ως προς ένα συγκεκριμένο βαθμό ελαστικότητα. Τα τούβλα λυγίζουν ελάχιστα, το ξύλο και τα οστά έχουν μεγάλη ελαστικότητα. Κατά περίεργο τρόπο, τα πιο ελαστικά υλικά παρουσιάζουν τις μεγαλύτερες ανοχές στα σπασίματα".

Επειδή μερικά υλικά παραπλανούν στο σπάσιμο, προϋποθέτει έρευνα, προετοιμασία, σκέψη και αφοσίωση.

Σε τέτοιους αγώνες προσπαθείς να ερευνήσεις για τους κριτές. Πριν ξοδέψεις χρόνο και χρήματα, βρες ποιοί απαρτίζουν την κριτική επιτροπή και ποιό στυλ εξασκούν. Αυτό θα σε βοηθήσει να ανακαλύψεις βάσει ποιών κριτηρίων κρίνουν, πράγμα που θα σου επιτρέψει να προπονηθείς ανάλογα.

Μερικοί κριτές θέλουν να παρακολουθήσουν σπασίματα με λακτίσματα. Μια τέτοια τεχνική που σπάει μια σανίδα από πεύκο σίγουρα προτιμάται απ' οποιαδήποτε τεχνική με το χέρι με την οποία συντρίβονται βουνά πάγου ή τούβλα. Έχοντας μια σχετικά καλή ιδέα γύρω από το τι προτιμούν περισσότερο οι κριτές σε βοηθάει επίσης να αποφασίσεις ποιοί αγώνες είναι έξω από τις δυνατότητες και τις γνώσεις σου. Εάν εκτελέσεις σπασίματα μόνο με λακτίσματα, τότε απέχεις από αγώνες στους οποίους οι κριτές εντυπωσιάζονται από τα σπασίματα με το χέρι και το αντίθετο.

Η σημασία του να γνωρίζεις τις προτιμήσεις των κριτών βεβαιώνεται από το παράδειγμα συμμετοχής δύο μαυροζωνάδων, οι οποίοι συνήθως αγωνίζονται ο ένας κατά του άλλου. Ο ένας απ' αυτούς έχει μυηθεί στο Ίσιν-ρύου και σπάει τούβλα με το χέρι. Ο άλλος, αθλητής του Ταεκβοντό, σπάει σανίδες με τα πέλματα. Κάθε φορά που αγωνίζονται, οι Κορεάτες κριτές ψηφίζουν υπέρ του αθλητή του Ταεκβοντό, ενώ οι κριτές από την Ιαπωνία ή την Οκινάουα υπέρ του άλλου. Πριν την έναρξη των αγώνων, οι δύο αθλητές βρίσκουν ποιοί στελεχώνουν την κριτική επιτροπή. Με αυτό τον τρόπο, γνωρίζουν εκ των προτέρων το νικητή (και οι προβλέψεις τους είναι συνήθως σωστές).

Μετά αρχίζουν τα δύσκολα. Αν περιμένεις πως θα αναδειχθείς νικητής, πρέπει να πάρεις πολύ στα σοβαρά την προπόνηση. Αντίθετα σ' ό,τι πιστεύουν πολλοί, όταν προπονείσαι στα σπασίματα, δεν σπας αντικείμενα κάθε μέρα. Δεν είναι απαραίτητο, μπορεί να είναι επικίνδυνο και οδυνηρό και, φυσικά, δαπανηρό. Το μεγαλύτερο μέρος της προπόνησης θα γίνεται με μακιβάρα, αλλά θα διαφέρει κάπως από το είδος εξάσκησής σου του παρελθόντος. Οι αθλητές στη πλειοψηφία τους εξασκούνται στη μακιβάρα κρατώντας τη με το ένα χέρι και χτυπώντας με το άλλο. Είναι καλό στο να σκληραίνει το χέρι, αλλά δεν σε προφυλάσσει από το σοκ που υφίστασαι, όταν το χέρι χτυπάει τα τούβλα. Ένας καλός τρόπος εξάσκησης στη μακιβάρα, όταν προπονείσαι για σπασίματα, είναι να την τοποθετήσεις στην ίδια θέση με εκείνη που θα τοποθετήσεις το υλικό για σπάσιμο. Με άλλα λόγια, εάν σκοπεύεις να σπας τούβλα με κατακόρυφο χτύπημα ανάστροφης γροθιάς, τοποθέτησε τη μακιβάρα ανάμεσα σε δύο οριζόντια στηρίγματα και εξασκήσου με αυτό τον τρόπο. Εάν κάνεις οριζόντια σπασίματα στερέωσέ το στον τοίχο. Το βασικό είναι να προπονείσαι στη μακιβάρα πάντα εφαρμόζοντας τις ίδιες τεχνικές και ακολουθώντας την ίδια διεύθυνση με αυτή που θα χρησιμοποιήσεις στα σπασίματά σου.

Στη διάρκεια της περιόδου αυτής πρόσεχε τα χέρια σου και απόφευγε την υπερβολική προπόνηση. Εάν νοιώσεις πόνο η τραυματιστείς παράτα την για λίγο. Προσπάθησε να διαμορφώσεις το πρόγραμμα προπόνησης ανάλογα με τις ανάγκες σου. Είναι αστείο να θέτεις συμμετοχή σε αγώνα και μετά να αποφασίζεις, εάν θα πρέπει να χτυπήσεις με σούτο ή με ανάστροφη γροθιά. Αυτό θα πρέπει να το ξέρεις πολύ καιρό πριν. Εάν σκέφτεσαι να εκτελέσεις σπασίματα με άτομο που θα κρατάει τις σανίδες, θα πρέπει να προπονηθείς με το ίδιο άτομο που θα σου κρατάει τις σανίδες και στη διάρκεια των αγώνων. Αυτός ο τύπος σπασιμάτων απαιτεί ομαδική δουλειά. Είναι βασικός ο συντονισμός των κινήσεων. Το να ζητήσεις από κάποιον την τελευταία στιγμή να σου κρατήσει τη σανίδα, δείχνει ερασιτεχνισμό. Εάν ζητάς καθολική ικανότητα, αυτό και μόνο μπορεί να σε βοηθήσει πολύ. Ο αθλητής που μπορεί να κάνει σπασίματα με χέρια, πόδια κι αγκώνες έχει πάντα το πλεονέκτημα απέναντι σε κείνους που χρησιμοποιούν μόνο τις παλάμες τους. Εάν θέλεις να εξασκηθείς στα επικίνδυνα σπασίματα, όπως με το κεφάλι, πρώτα δες αν ο οργανωτής το επιτρέπει.

Κάτι άλλο που πρέπει να λάβεις υπόψη σου στη διάρκεια της προπόνησης είναι η ακρίβεια, γιατί είναι κάτι που οι κριτές προτιμούν, ανεξάρτητα από το είδος του σπασίματος. Ο καρατέκα που θα μπορέσει να κόψει τέσσερις τσιμεντένιες πλάκες ακριβώς στη μέση, θα πάρει τους περισσότερους βαθμούς.

Τέλος, είναι καλή ιδέα να σταματήσεις την προπόνηση μια βδομάδα πριν τους αγώνες, προκειμένου να ξεκουραστεί και να αναρρώσει το σώμα σου. Εάν πάρεις μέρος στους αγώνες με πονεμένο χέρι, επειδή έκανες σπασίματα την προηγούμενη μέρα, θα επηρεάσει αρνητικά την εμφάνισή σου. Την ημέρα της διεξαγωγής των αγώνων πρέπει σωματικά και πνευματικά να είσαι ανανεωμένος.

Καλό είναι να φτάσεις νωρίς στον τόπο των αγώνων. Έτσι μπορείς να οργανώσεις τα πράγματά σου στην ώρα τους χωρίς να τρέχεις την τελευταία στιγμή για να προλάβεις. Πάντα να παίρνεις μαζί σου έξτρα τούβλα και σανίδες, γιατί μπορεί να θέλουν οι κριτές να δουν άλλο ένα σπάσιμο. Πολλοί αθλητές την έχουν πατήσει στο παρελθόν γιατί έκαναν το λάθος να μην πάρουν μαζί τους επιπλέον υλικό για σπάσιμο.

Εάν πάρεις πάγο μαζί σου για σπάσιμο, μετάφερέ τον σε ψυγείο, το οποίο σίγουρα να διατηρεί την ψύξη. Οι κριτές μπορεί να μη δεχτούν τον πάγο που έχει ήδη αρχίσει να λιώνει. Μην σκεφτείς να πάρεις μαζί σου εύφλεκτο υγρό με την προοπτική να περιβρέξεις τις σανίδες με αυτό. Το να σπας φλεγόμενες σανίδες είναι εντυπωσιακό σαν θέαμα, αλλά απαγορεύεται στους περισσότερους αγώνες. Το πιο πιθανό είναι να σου απαγορεύσει ο υπεύθυνος διοργάνωσης να αγωνιστείς. Σε περίπτωση που σκέφτεσαι να εκτελέσεις πολλά διαφορετικά σπασίματα, το καλύτερο θα είναι να ξεκινήσεις με τα πιο εύκολα και να περάσεις στα δύσκολα. Αυτά τα πρώτα σπασίματα θα ανεβάσουν το ποσοστό έκκρισης της αδρεναλίνης και θα σου χαρίσουν την αίσθηση της αυτοπεποίθησης.

Άλλωστε, οι κριτές ως συνήθως θυμούνται τις τελευταίες σκηνές.

Όπως και στους υπόλοιπους τύπους αγώνων, σε τούτη την περίπτωση θα σου δοθεί η ευκαιρία να ψυχολογήσεις τους αντιπάλους σου. Εάν έχεις εμπιστοσύνη στις ικανότητές σου, μπορείς να στήσεις τα τούβλα και τις σανίδες σου πριν την έναρξη των αγώνων, για να δουν οι συναγωνιζόμενοί σου με ποιον έχουν να κάνουν. Αν στήσεις έξι τούβλα, δέκα σανίδες από πεύκο και δυο πλάκες τσιμεντόλιθου, οι άλλοι αθλητές θα αρχίσουν να έχουν αμφιβολίες για το αν μπορούν να σε νικήσουν. Μερικοί πάλι θα στοιβάζουν 12 τούβλα, ενώ στην ουσία σκοπεύουν να σπάσουν έξι, καλλιεργώντας ένα αίσθημα φόβου κι αμφιβoλίας στους αντιπάλους κάνοντάς τους να χάσουν την αυτοσυγκέντρωσή τους και επηρεάζοντας την παρουσίασή τους. Το πρόβλημα μ’ αυτό είναι, ότι όταν μετακινείς τούβλα από τη στοίβα, οι κριτές μπορεί να ζητήσουν εξηγήσεις. Τα υλικά για σπάσιμο συνήθως ελέγχονται πριν την έναρξη των αγώνων.

Όταν φτάσει πλέον η ώρα να κάνεις σπασίματα αυτοσυγκεντρώσου στο αντικείμενο. Προσπάθησε να μείνεις χαλαρός και πάψε να σκέφτεσαι το ακροατήριο, τον οπερατέρ ή τα έπαθλα. Μη βιαστείς. Η βιασύνη αυξάνει τις πιθανότητες αποκλεισμού ή τραυματισμού. Συγκεντρώσου στο αντικείμενο στο οποίο έχεις στο παρελθόν εξασκηθεί. Άρχισε μόνον όταν είσαι σωματικά και πνευματικά έτοιμος. Έχε υπόψη σου πως, όσο και να εντυπωσιάσεις το ακροατήριο με βαθιές εισπνοές κι αυτοσυγκέντρωση αυτό δεν μετράει για τους κριτές. Σε βαθμολογούν πάνω στα σπασίματα κι όχι στην υποκριτική σου ικανότητα.

Που και που συμβαίνουν και ατυχίες. Εάν στη διάρκεια της επίδειξής σου δεν καταφέρεις να σπάσεις το αντικείμενο, μην απογοητευτείς. Αν δεν έχεις υποστεί τραυματισμό, επανάλαβε το σπάσιμο και κλείσε την επίδειξή σου. Από ψυχολογικής απόψεως, θα είναι πολύ επικερδές για σένα. Εφόσον δεν μπορείς να ανακηρύσσεσαι νικητής σε κάθε αγώνα, καλό είναι πάντα να προσπαθείς να αναλύσεις τους παράγοντες που έπαιξαν αρνητικό ρόλο στην παρουσίαση σου. Σύγκρινε το πρόγραμμα επίδειξής σου με των άλλων και πάντα, ως προς αυτό το θέμα να δέχεσαι τις συμβουλές τους.

Είτε κερδίζεις είτε χάνεις, πάντα να έχεις υπόψη σου, ποιοί είναι οι κριτές και σε ποιο στυλ έχουν μυηθεί. Γνώρισε τις προτιμήσεις και τις παραξενιές τους. Γιατί σε τελική ανάλυση, επαφίεσαι στην απόφασή τους.

www.karate.gr      

  Αρχική      Επικαιρότητα      Τεχνική   .